Rayiç Bedel Nedir?

Rayiç bedel terimi, gündelik hayatta çok duymadığımız bir terim olsa da özellikle emlak alım satımlarında karşımıza çıkar. Peki, rayiç bedel nedir ve nasıl hesaplanır?

Rayiç Bedel Nedir?

Rayiç bedel, bir malın alım satım sırasındaki güncel piyasa değeri olarak düşünülebilir. Malı sahip olduğu özellikler ile beraber güncel durumlar temel alınarak belirlenen bir bedeldir. Rayiç bedel, alım satım işlemleriyle beraber sigortalama ve vergilendirme işlemlerinde temel alınan bir değerdir. Rayiç bedel sayesinde malın ederinin altında bir tutara alınmasının ve satılmasının önüne geçilir.Sigortalama işlemlerinde ise çok yüksek veya çok düşük gösterilerek usulsüzlük yapılması engellenir.

Rayiç bedel; araç, konut ve arsalar için belirlenmektedir. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından kuralları belirlenmiştir.

Rayiç Bedel Nasıl Hesaplanır?

Rayiç bedeli hesaplama işlemi, malın cinsine ve belirlenen kriterlere göre yapılmaktadır. Hesaplama için temel alınan kriterlerle beraber hesaplama işlemine göz atacak olursak; araç, arsa ve konut için farklı durumlar ele alınmaktadır.

Konut Rayiç Bedeli Kriterleri

Konut rayiç bedeli;

Şehir bilgisi,
Muhit bilgisi ve merkezi olup olmaması durumu,
Ulaşım, okul gibi sosyal imkânlara yakınlığı,
Sinema, alışveriş merkezi gibi sosyal mekânlara yakınlığı,
Manzara ve cephe durumu,
Bina yaşı ve bulunduğu kat,
Site içerisinde olup olmaması ve site içerisinde ise sahip olunan imkânlar,
Sahip olunan metrekare genişliği,
Ne derece yıprandığı; hesaplama yapılırken kullanılan kriterlerdir.

Hesaplama işleminde ise konutun birim metrekaresinin rayiç bedeli hesaplanmaktadır. Bunun için öncelikli olarak konutun bulunduğu bölgeye yakın olmak koşuluyla en çok benzer özelliği bulunan 3 konut tespit edilir ve rayiç bedelleri toplanır. Daha sonra tespit edilen 3 konutun metrekareleri de aynı şekilde toplanır. Elde edilen değerlerden toplam rayiç bedeli, toplam metrekare değerine bölünür. Bu değer hesaplaması yapılan konuta ait birim metrekaresinin rayiç bedelidir. Konutun metrekaresi ne kadar ise bu değerle çarpılarak konutun rayiç bedeli elde edilir.

Araç Rayiç Bedeli Kriterleri ve Hesaplaması

Araç rayiç bedeli;

Yaş bilgisi,
Üretim yılı,
Beygir gücü,
Motor gücü,
Marka ve modeli,
Ayırt edici özellikleri,
Kaza geçmişi bilgileri ile temel alınarak hesaplanır.

Araç rayiç bedeli hesaplaması için öncelikli olarak Türkiye Sigortalar Birliği tarafından açıklanan kasko değeri elde edilir. Daha sonra ikinci el araç satışlarında aynı kriterleri taşıyan araçların fiyatları tespit edilir. Tüm bu bilgiler neticesinde ortalama ve bir değer belirlenir.

Arsa Rayiç Bedeli Kriterleri ve Hesaplaması

Arsa rayiç bedeli;

Bulunduğu bölge,
İmar durumu,
Metrekare olarak genişliği ve kullanılabilirliği,
Arsa etrafında ve yakınında siteler, yapılar ve sosyal alanlar,
Tarıma uygun olup olmaması gibi bilgiler göz önüne alınarak hesaplanır.

Arsa rayiç bedeli hesabı, konut ile benzer şekilde yapılmaktadır. Bölgede hesabı yapılacak arsaya yakın ve özellik olarak benzerlik gösteren 3 farklı arsa belirlenir. Bu arsaların rayiç bedelleri toplanır. Aynı şekilde bu 3 arsanın metrekare alanı toplanır. Toplam rayiç bedel değeri, toplam metrekare alanına bölünerek, arsanın metrekare birimrayiç bedeli belirlenmiş olur. Arsanın metrekare alanı ile ortaya çıkan bu değer çarpılarak arsanın rayiç bedeli belirlenmiş olunur.

Rayiç Bedeli Nasıl Öğrenebilirim?

Rayiç bedelini öğrenmek istediğin malın eğer arsa veya konut ise ilgili belediyeye giderek öğrenmen mümkündür ancak, belediyeden öğrendiğin bedel ile hesapladığın rayiç bedel farklılık gösterebilir. Çünkü taşınmazın özelliklerine göre değer değişebilir. Araç rayiç bedeli içinse Türkiye Sigortalar Birliğinin (TSB) Web sitesinden araç marka, model, yıl bilgisini yazarak öğrenebilirsin.

ON’u indirerek, şubeye gitmeden kazanmaya başlayın!

Hesap Aç