Paranızı Değerlendiren Mevduat Hesabı Nedir?

Birçok kişi, bir miktar paraya sahip olduğunda, bu parayı çeşitli şekillerde değerlendirmek ister. Ayrıca günümüz dünyasında birikim yapmak da son derece önemlidir. Peki bu tür durumlarda ne yapılabilir? Bankalar, elindeki parasını değerlendirmek isteyen müşterilerine çeşitli avantajlar sunar. Bu avantajlar arasında yer alan mevduat hesapları, uzun süredir sıklıkla tercih edilen para değerlendirme yöntemlerindendir. Peki; mevduat hesabı nedir ve faizi nasıl hesaplanır? Yazının devamında bu soruların cevabını bulabilirsiniz.

İstenildiği zaman bir kısmı veya tamamı çekilmek üzere bankalara yatırılan para mevduat olarak tanımlanır. Tasarruf sahipleri elindeki bir miktar parayı değerlendirebilmek için parasını bankaya bir süreliğine yatırır. Aslında temelde yapılan işlem, paranın değerlendirilmesidir. Çünkü para, belirli bir faiz karşılığında bankaya yatırılır.

Tasarruf sahiplerinin bankanın sunduğu bu tür bir avantajdan yararlanabilmesi için ilgili banka üzerinde mevduat hesabı açması gerekir. İki farklı türde hesap bulunmakta olup bunlardan herhangi bir tanesi tercih edilebilir. Bunlardan ilki vadeli mevduattır. Bu hesap türünde tasarruf sahibi bir miktar parasını, belirli faiz oranı ve vade karşılığında bankada tutar. Bir diğer hesap türü ise vadesiz mevduattır. Vadesiz mevduatta bankaya yatırılan para üzerinde herhangi bir faiz talep edilmez.

Mevduat hesabı çeşitleri arasında yer alan vadesiz mevduatta, tasarruf sahibi banka üzerinde hesap açar. Açmış olduğu hesaba elindeki parasını yatırır. Fakat tasarruf sahibinin yatırdığı para üzerinden faiz talep etme hakkı bulunmaz. Yani paranın hesapta kaldığı süre boyunca herhangi bir getirisi yoktur. Vadesiz mevduatta tasarruf sahibi:

● Parasını dilediği zaman çekebilir.

● Bireysel ya da kurumsal hesap açabilir.

● Hesaba altın, döviz ve Türk lirası başta olmak üzere farklı tasarrufları yatırabilir.

● Elindeki parayı muhafaza eder.

Böylelikle hesabınızda bulunan para olduğu gibi kalır. Faiz talep etmek isterseniz de vadeli bir hesap açmanız gerekir.

Tasarruf sahiplerinin en sık kullandığı hesap türleri arasında yer alan vadeli mevduat, belirli bir faiz karşılığında paranın hesapta kaldığı süre boyunca değerlendirilmesini sağlayan bir hesap türüdür. En risksiz yatırım aracı olması, risk sevmeyen yatırımcıların vadeli hesaplara yönelmesini sağlar. Çünkü banka müşterisi, hiçbir şekilde anaparasını kaybetmez. Aksine, bankanın sunmuş olduğu faiz oranı karşılığında kâr elde eder. Vadeli hesapların özellikleri şu şekildedir:

● Bankanın sunduğu faiz oranları ile hesaptaki paranın değerlendirilmesini sağlar.

● Hesapta bulunan paraya 1, 3 ya da 6 ay başta olmak üzere farklı vadeler oranında faiz uygulanır.

● Paranın bankada kalma süresinin uzaması, faiz oranın artmasını mümkün kılar.

● Vadeli mevduat getirisi için belirlenen süre boyunca paranın çekilmemesi gerekir.

Geleceğinize yatırım yapabileceğiniz vadeli hesapların genel olarak özellikleri yukarıdaki gibi sıralanabilir.

Halihazırda müşterilerine vadeli mevduat hesabı açma imkânı sunan pek çok banka vardır. Bu bankaların her birinde, vadeli mevduatın açılmasına dair farklı adımlar ön plana çıkıyor olabilir. Mevduat hesabı açma işlemlerini nasıl yapabilirim, sorusuna cevap arıyorsanız, çoğunlukla şu adımları uygulamanız gerekecektir:

● (Eğer değilseniz) İlk olarak hesap açmak istediğiniz bankanın müşterisi olun.

● Bankanın sizden istediği belgeleri temin ederek size en yakın banka şubesine gidin.

● Size verilen hesap formunu doldurun ve hesap açılış sözleşmelerini imzalayın.

● Hesaba yatıracağınız para ve paranızı ne kadar süre hesapta tutmak istediğinizi belirleyin.

Artık bankaların büyük bir kısmı, müşterilerinin “mobil bankacılık” ya da “internet bankacılığı” üzerinden vadeli hesap açmasına olanak tanıyor. Bu nedenle vadeli hesap açmak için işlemlerinizi internet üzerinden de yapabilirsiniz.

Parasını en iyi şekilde değerlendirmek isteyen bir kişi, bankaların vadeli hesap için sundukları faiz oranlarını öğrenmek ister. Çünkü tasarruf sahibi için daha fazla kazanmak için yüksek faiz oranlarına sahip bankaları seçmek çok daha doğru bir tercih olabilir. Bu noktada bankaların sundukları mevduat faiz oranları önemli bir konu haline gelir.

Bankaların vadeli hesaplar için belirledikleri faiz oranları değişiklik gösterir. Faiz oranları anapara, seçilen vade ve döviz cinsine göre belirlendiği için tasarruf sahibinin hesaba yatıracağı paranın miktarı da oldukça önemlidir.

Vadeli hesap açmak isteyen kişilerin merak ettiği konulardan bir diğeri de mevduat faizinin nasıl hesaplandığıdır. Karmaşık gibi görünse de aslında mevduat faizi hesaplama adımları son derece basittir. Öncelikle bilinmesi gereken ilk konu mevduat faizinde oranlar, Merkez Bankasının Para Politikaları Kurulunca belirlenir. Merkez Bankası tarafından belirlenen mevduat faizi, bankaların kendi belirledikleri prosedürlere göre müşteri hesaplarına uygulandığı için bankaların faiz oranları değişiklik gösterir.

Mevduat faizi hesaplama işlemlerinde bankanın belirlediği faiz oranları kullanılır. Hesaplama işlemlerinin nasıl yapıldığını basit bir örnekle açıklamak mümkündür:

● Formül: Anapara x faiz oranı x vade gün sayısı / 36500

● Anapara: 50.000

● Faiz oranı: %15

● Vade gün sayısı: 30

● 50.000 x 15 x 30 / 36500 = 616,43

Buna göre 50.000 TL’si bulunan bir kişi, parasını 30 gün %15 faizle vadeli hesapta tuttuğunda aylık 616,43 TL kazanmış olacaktır. Bu para, müşterinin seçimine göre her ay anaparaya eklenebilir ya da seçilen bir vadesiz hesaba otomatik bir şekilde aktarılabilir. Belirtilen adımların tamamı, vadeli mevduat hesaplama noktasında önemlidir.

Yasal yollardan elde edilen kayıtların büyük bir kısmından Gelir Vergisi alındığı için vadeli hesaplara da veri uygulandığını belirtmek mümkündür. Temelde mevduat getirisinin hesabınıza aktarılmasından önce bir kesinti meydana gelir. Bu kesinti “stopaj” olarak adlandırılır. Vergiye konu olan gelirlerden yapılan kesinti şeklinde de ifade edilen stopaj, vadeli hesapların tamamında gerçekleştirilir.

Gelir Vergisi Stopajı ise devlete ödenmek için kazancın sağlandığı kişi ve kurumdan kesilen tutar olarak tanımlanır. Kesintiyi yapan kurum bankadır. Size vadeli getirisi, stopaj tutarı kesilerek ulaşır. Peki ama vadeli getirisi için ne kadar Gelir Vergisi Stopajı ödenir?

Burada belirtmek gerekir ki anaparanın miktarı, stopaj kesintisinin oranını belirlemez. Zaten kesinti, anapara üzerinden elde edilen kazanca uygulanır. Cumhurbaşkanlığı Kararı ile belirlenen stopaj oranlarının güncel hali şu şekildedir:

● 1-6 ay vade: TL vergi oranı %5’tir.

● 7 ay-1 yıl: TL vergi oranı %3’tür.

● 1 yıldan uzun: TL vergi oranı %0’dır.

Paranızı Burgan Bank mevduat hesabında değerlendirmek istiyorsanız, işlemlerinizi hızlı ve zahmetsiz bir şekilde tamamlayabilirsiniz. Burgan Bank internet sitesi üzerinden mevduat hesaplama işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz. “Mevduat faizi hesapla” butonu ile vadeli faizi hesaplayabilir, paranızı değerlendirme şansı elde edebilirsiniz.

* Sadece bilgi amaçlıdır, banka açısından bir bağlayıcılığı yoktur.