Kredi Notu Nedir?

Kredi notu, genel anlamda ele alındığında bankalarla yapılan işlemler sonucu ortaya çıkan referansa dair artı ve eksi olarak puanlanan bir değerdir. Bu değer, 1 ile 1900 arasında bir değer olmaktadır ve 1900’a doğru yaklaştıkça bankalar için daha güvenilir bir müşteri haline gelmeni sağlamaktadır.

1995 yılında 9 banka ortaklığıyla kurulan Kredi Kayıt Bürosu, 2004 yılı itibariyle bankalara kredi notu bilgisini vermeye başlamıştır. Bireysel kredi notları sayesinde bankalar, müşterilerine hizmet verirken daha az risk ile karşılaşmaya başlamıştır. Bu durum hem finansal sitemin sağlıklı işleyişine katkı sunarken, hem de bireysel kullanıcıların da kişisel risklerini daha iyi yönetmesine imkan tanımaktadır.

Kredi notu hesaplanmasında birçok faktör göz önünde bulundurulmaktadır. Bu faktörlerin her birisinin de nota etkisi farklıdır.

Kredi notu hesaplamasında en etkili faktörlerden birisi, ödemelere gösterilen özendir. Ürün ödemelerinin zamanında yapılması ve istikrarlı olması, kredi notunun %35’ini etkiler. Bu faktör, kredili bir ürüne ait ödemeleri kapsamaktadır ve düzenli ödemelerini yapanlar için kredi notunu yukarıya doğru taşımaktadır. Fakat son ödeme tarihinden sonra yapılan ödemeler için bu durum tersine dönmektedir.

Etkili olan bir diğer faktör, mevcut hesaplar ve geçmişe dönük kredilerdir. Bu faktörler de kredi notunu kredi notunun %35’ini etkiler. Müşterinin kapanmış kredileri ve kredilerine dair ödeme geçmişleri kredi notu hesaplanmasında etkili olur. Ayrıca mevcut durumdaki bakiye ve borçluluk limit durumu da etkili olan kriterlerdir.

Bankadan alınan krediler de önemli bir faktördür. Yeni kredili ürün alınması ve ödemesine dair herhangi bir performans verisinin olmaması, kredi notunu %11 oranında etkiler. Diğer yandan, kredi kullanımı arttıkça ve ödemeler düzenli yapılıyorsa kredi notu %10 oranında pozitif yönde etkilenir. Bu durum da, bankalar ile gerçekleştirilen işlem sayısındaki artışın kredi notu üzerindeki olumlu etkisini göstermektedir. Geriye kalan %9’lük kısım ise bankaların inceleme için kullandığı diğer kriterleri kapsamaktadır.

Kredi notu, bankalara müşterilerinin finansal kredibilitesini ve riskini gösteren en önemli göstergelerden biridir. Bu sebeple bankalar için ne kadar az riske sahipsen sana o kadar güvenilecektir ve sana sunulan hizmetler de o kadar artacaktır.

Kredi notu, bankalardan kredi almak istenildiğinde değerlendirilen bir metriktir. Kredi notunun hesaplanamadığı bazı istisnalar dışında, her banka müşterisine ait bir kredi notu tutmaktadır. Bu değerin riskten uzak olması, bankaların kredi başvurularına olumlu cevap vermesi ile birlikte verilecek kredi miktarının sınırını da belirleyecektir. Bu sebeple kredi ödemelerinin düzenli olarak yapılması, ileride ihtiyaç duyulacak yeni bir kredi için kritik öneme sahiptir. Kredi notunun yüksek olması, müşterilere avantajlı kredi gibi ekstra faydalar da sağlayabilmektedir. Kredi tutarının artmasına ek olarak vade sayısının artması ve diğer ayrıcalıklı hizmetler de müşteriye sunulabilmektedir. Kredi notunu yükseltmek veya korumak için, ödemelerinizin düzenli olmasını sağlaman ve borçluluk oranını azaltman gerekmektedir. Günlük finansal işlemlerini gerçekleştirirken kredi notunu etkileyen faktörlere dikkat etmen tavsiye edilir.

Kredi notu, bireysel olarak sorgulanabilecek bir değerdir. Findeks web sitesinden veya mobil operatörlerinden hizmet alarak bu bilgiyi sorgulayabilirsin. Findeks kredi notunun sorgulanması, web sitesinde bazı durumlarda ücretsiz olarak sunulmaktadır, fakat mobil operatörler vasıtasıyla yapıldığında ücrete tabi olmaktadır.

Eğer, kredi başvurusu yapmayı planlıyor ve öncesinde de kredi notunu öğrenmek istiyorsan; belirtilen yerlerden kredi notunu öğrenebilir ve kredinin sonucuna dair önceden kısmen de olsa bir fikir edinebilirsin. Ancak bu konudaki nihai değerlendirme, kredi başvurusu yaptığın banka tarafından yapılacaktır.