Emekli Maaşı Hesaplanırken Neler Dikkate Alınır?

Emeklilik, birçok çalışanın hayalini kurduğu süreçtir. Siz de en doğru zamanda emekli olmak ve yüksek maaş almak istiyorsanız birtakım hesaplamaları öğrenmeniz gerekir. Emeklilikte maaş ve ikramiye hesaplaması yaparak kariyer planınızı düzenleyebilirsiniz. Mevcut gelirinizi veya emekli maaşınızı en doğru şekilde değerlendirerek daha fazla kazanç elde etmeniz mümkündür.

Emeklilikte maaş hesaplama, iş hayatını sonlandırma düşüncesinde olan çalışanların araştırdığı konulardan biridir. Siz de mevcut işinizden ayrılmayı düşünüyorsanız emekli maaşınızı hesaplayarak daha gerçekçi adımlar atabilirsiniz. Emeklilik maaşı hesaplanırken dikkat edilmesi gereken başlıca unsurları aşağıdaki listede bulabilirsiniz.

● Çalışma süresi

● Prim ödemeleri

● Kazançlar

● Emeklilik yaşı

● Enflasyon ve ücret artışları

● Sosyal güvenlik katkıları

● Medeni durum ve ailenin yaşam koşulları

● Bağlı bulunulan sigorta kapsamı

Yukarıdaki her bir unsur, emeklilik maaşı hesabında farklı sonuçlar oluşturur. Bu bilgileri en doğru şekilde sağladığınız sürece sağlıklı bir hesap yapmanız mümkündür. Ancak söz konusu kriterlerin detaylarını öğrenmeniz de önemlidir.

Prim, sigorta sisteminde verilen teminat karşılığında alınan ücrettir. Sosyal güvenlik sistemi kapsamındaki bir çalışan, prim olarak bilinen bu ücreti her ay öder. Ödenilen primler, çalışılan gün sayısını ifade eder. Yani prim gün sayısı, bireyin sigortalı olarak çalıştığı ve sisteme ücret bedelini ödediği zaman dilimidir.

Sosyal Güvenlik Kurumunda kadın ve erkek çalışanlar için belirlenmiş prim gün sayısı şartları farklıdır. Prim sayısı, farklı şartlara göre değişkenlik gösterse de 3600 ile 7000 gün arasında olduğunu söylemek mümkündür. 3600 günden emeklilik maaşı hesaplamak için doğum yılınız ve hizmete başlama tarihiniz önemlidir.

Toplamda kaç yıl çalıştığınız, T.C. emeklilik maaşı hesaplamasını etkiler. Emeklilik için gerekli çalışma yılı sayısı değişebilir. Ancak genellikle kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl aranır. Bu rakamlar alt sınırdır. Elbette daha fazla çalıştıktan sonra emekli olabilirsiniz. Bu durumda emekli maaşınız da artar. Tam tersi daha az yıl ile emekli olmanız da mümkündür. Sağlık ve yıpranma payı gibi özel durumlar, yıl alt sınırını ve maaş miktarını etkiler.

Son 7 yılın kazancı, emeklilik maaşı hesabı için kritik faktördür. Çünkü emeklilik maaşı hesaplanırken özellikle son yıllardaki brüt kazanç dikkate alınır. Böylece daha adil bir maaş hesaplaması yapılır. Son 7 yıllık brüt aylık kazancın ortalaması, belirli bir oranda emeklilik maaşına yansıtılır.

SGK emeklilik maaşı hesaplamasında farklı yöntemler vardır. Çünkü birçok farklı emeklilik kapsamı mevcuttur. Bu noktada sigorta kolu devreye girdiği gibi prim ödemesinin başladığı yıl da hesaba katılabilir. Örneğin kısmi emeklilik maaşı hesaplaması, 1999 yılındaki düzenleme öncesinde 3600 gün prim günü ve 15 yıl sigorta süresince çalışanları ilgilendirir. Bu emeklilik şartında kadınlar 50, erkeklerin ise 55 yaşını geçmiş olmaları gerekir.

Bir diğer farklı sistem, bireysel emeklilik maaş hesaplamada karşımıza çıkar. BES, kişinin kendisini emekli etmesi olarak düşünülebilir. Bireysel emeklilik sisteminde her ay belirli bir miktar ödeme yaparak para biriktirmeniz hedeflenir. Herkesin uygun gördüğü aylık prim ve bu ödemeleri değerlendirmek için kullandığı yatırım aracı farklıdır. Dolayısıyla ortak bir hesaplamadan söz etmek mümkün değildir. Bireysel emeklilik brüt maaş hesaplama sırasında mevcut ve muhtemel birikiminizi göz önünde bulundurmanız gerekir.

4A, yani eski adıyla SSK’ya bağlı çalışanlar, özel sektör işçileridir. Özel bir iş yerine bağlı çalışanlar 4A sigorta kapsamında emekli edilir. SGK 4A emeklilik maaşı hesaplaması, sigortaya kayıt yılına göre değişir.

Sigorta priminiz 2000 yılından önce ödenmeye başladıysa gösterge sayısı, aylık bağlanma oranı ve katsayıyı çarpmanız gerekir. 2000 ila 2008 yılları arasında kayıtlandıysanız maaş hesabı için güncelleme kat sayısı ve aylık bağlanma oranını çarpmalısınız. SGK kaydınız 2008 yılından sonra başlıyorsa aylık kazancın ortalaması ile bağlanma oranı çarpılır.

4B, eski adıyla bağkur, kendi işinde çalışanları kapsayan sigorta koludur. Esnaflar ve iş verenler, bu sigorta kapsamından emekli olurlar. 4B emeklilik maaşı hesaplamada da 4A’daki gibi sigortaya kayıt yılı önem taşır.

2000 yılından önce sigortalanan çalışanların 1 tam yıl prim ödemesinin gerçekleşmiş olması gerekir. Bu primin %70’i maaş olarak bağlanır. 2000 ve 2008 yılları arasında sigortası başlayan kimselerin emekli maaşı, ağırlıklı ortalama ile aylık bağlanma oranının çarpılmasıyla bulunur. Ağırlıklı ortalama, 2000-2008 arası prim gün sayısının toplama bölünmesiyle elde edilir. 2008 sonrasına dâhil olanlar da aynı formülü kullanır. Fakat onların ağırlıklı ortalaması farklı bir hesapla bulunur. Söz konusu hesapta büyüme hızı ile TÜFE ortalaması alınır.

4C, eski adıyla emekli sandığı, devlet memurları ve kadrolu çalışanların yararlandığı sigorta kapsamıdır. Emekli sandığı emeklilik maaşı hesaplaması, tüm kamu çalışanlarını ilgilendirir. Fakat 4C emeklilik maaş hesaplamasında da kayıt yılı önemlidir. Farklı olarak bu sigorta kapsamına kayıt yılı ikiye ayrılmıştır.

2008 yılından önce göreve başlayanların maaşı hesaplanırken şu unsurlar dikkate alınır:

● Memurun 657 sayılı kanunun 43. maddesindeki gösterge rakamı

● Aynı kanunda yer alan ek gösterge sayısı

● Güncellenmiş memur maaş katsayısı

● Taban aylığı

● Kıdem aylığı

● Unvana göre belirlenen oran

● Özel hizmet tazminat

● (Varsa) diğer tazminatlar

● Hizmet süresi

2008 yılından sonra göreve başlayanlar ise basit bir formül ile emekli aylıklarını hesap edebilirler. Bu formül için iki çarpan kullanılır. Birincisi ortalam aylık kazançtır. Diğeri ise aylık bağlanma oranıdır. Bu iki unsurun çarpılmasıyla emekli maaşı bulunur.

Engelli çalışanların emeklilik şartları farklılık gösterir. Bu şartlar, hangi sigorta kapsamında bulundukları ve kaç yılında çalışmaya başladıklarıyla ilgilidir. Engelli çalışanların vergi indiriminden yararlanma hakları da bulunur. 6 Ağustos 2003 tarihinden öncesine ait en az 12 yılı bulunan engelli çalışanları, vergi indiriminden emeklilik maaşı hesaplamasıyla ilgilenebilirler.

Engelli erken emeklilik maaş hesaplaması, sağlık durumuna bağlıdır. Engel düzeyleri üç kategoriye göre sınıflandırılır. Engellilik oranı arttıkça emekli maaşı yükselir. Prim ödemelerinin yüksek olması da daha fazla emekli maaşı almanıza yardım eder. Aynı şekilde çalışırken asgari ücretin üzerinde maaş aldıysanız emekli aylığınız da buna göre değişir.

Malulen emeklilik de bir engel sonucunda gerçekleşir. Malulen emeklilik, çalışmaya başladıktan sonra ortaya çıkan engel durumlarında uygulanır. Bu kişiler emekliliğin ardından çalışamaz, zirai veya ticarî bir faaliyette bulunamaz. Malulen emeklilik maaşı hesaplama, bağlı bulunulan sigorta kapsamına göre değişir. Örneğin memur malulen emeklilik maaşı hesaplamada 5434 sayılı kanun hükmü esas alınır.

Erken emeklilikte bazı şartlar bulunur. Yararlandığınız erken emeklilik koşulları maaşınızı etkiler. Dolayısıyla erken emeklilik maaşı hesaplamada ortak bir formülden söz etmek mümkün değildir.

Örneğin prim gününü doldurduğu halde yaşı gelmediği için emekli olamayan bireylere bazı haklar tanınır. Bu gruba emeklilikte yaşa takılanlar denir. Emeklilikte yaşa takılanlar maaş hesaplaması yaparken SGK kapsamı, ödenen primler ve sigorta süresi gibi unsurları dikkate almalıdır.

EYT emeklilik maaşı hesaplamak için e-devlet sistemi üzerinden verilen hizmeti değerlendirmeniz mümkündür. Maaşınızı en iyi şekilde değerlendirerek rahat bir emeklilik dönemi geçirebilirsiniz. Siz de maaşınızı ya da emekli aylığınızı Burgan Bank’a getirerek kazançlı çıkabilirsiniz.

* Sadece bilgi amaçlıdır, banka açısından bir bağlayıcılığı yoktur.